You can not select more than 25 topics
Topics must start with a letter or number, can include dashes ('-') and can be up to 35 characters long.
57 lines
2.5 KiB
57 lines
2.5 KiB
13 years ago
|
<sect1 id="ai-precession">
|
||
|
|
<sect1info>
|
||
|
|
<author
|
||
|
|
><firstname
|
||
|
|
>Jason</firstname
|
||
|
|
> <surname
|
||
|
|
>Harris</surname
|
||
|
|
> </author>
|
||
|
|
</sect1info>
|
||
|
|
<title
|
||
|
|
>Precesja</title>
|
||
|
|
<indexterm
|
||
|
|
><primary
|
||
|
|
>Precesja</primary>
|
||
|
|
</indexterm>
|
||
|
|
<para
|
||
|
|
><firstterm
|
||
|
|
>Precesja</firstterm
|
||
|
|
> jest stopniową zmianą kierunku osi obrotu Ziemi. Oś obrotu porusza się po stożku, pełny obrót zajmuje 26.000 lat. Precesję można zauważyć obracając tzw. <quote
|
||
|
|
>bączka</quote
|
||
|
|
>. </para
|
||
|
|
><para
|
||
|
|
>Ze względu na zmianę położenia osi obrotu Ziemi, zmienia się również położenie <link linkend="ai-cpoles"
|
||
|
|
>biegunów niebieskich</link
|
||
|
|
>. </para
|
||
|
|
><para
|
||
|
|
>Powód precesji Ziemi jest skomplikowany. Ziemia nie jest idealną sferą, jest lekko spłaszczona, oznacza to, że <link linkend="ai-greatcircle"
|
||
|
|
>wielkie koło</link
|
||
|
|
> równiku jest dłuższy niż <quote
|
||
|
|
>południk</quote
|
||
|
|
> do niego przechodzący przez bieguny. Słońce i Księżyc leża poza płaszczyzną równikową Ziemi. W wyniku tego, wpływ Księżyca i Słońca dodaje niewielki <emphasis
|
||
|
|
>moment obrotowy</emphasis
|
||
|
|
> do pozostałych sił liniowych. Ten moment obrotowy jest powodem ruchu precesyjnego. </para>
|
||
|
|
<tip>
|
||
|
|
<para
|
||
|
|
>Ćwiczenie:</para>
|
||
|
|
<para
|
||
|
|
>Precesję najłatwiej zaobserwować na <link linkend="ai-cpoles"
|
||
|
|
>biegunie niebieskim</link
|
||
|
|
>. By go znaleźć, należy najpierw przełączyć się na współrzędne równikowe w oknie <guilabel
|
||
|
|
>Konfiguracja &kstars;</guilabel
|
||
|
|
>, a następnie przytrzymać klawisz <keycap
|
||
|
|
>w górę</keycap
|
||
|
|
> dopóki ekran nie przestanie się przewijać. Deklinacja wyświetlana na środku <guilabel
|
||
|
|
>panelu informacyjnego</guilabel
|
||
|
|
> powinna wynosić +90 stopni, a jasna Gwiazda Polarna powinna znajdować się prawie na środku ekranu. Prosze obracać obraz przy użyciu strzałek. Widać, że niebo obraca się wokół bieguna. </para
|
||
|
|
><para
|
||
|
|
>By zobaczyć działanie precesji proszę zmienić datę na bardzo odległy rok. Widać, że biegun nie jest już położony obok Gwiazdy Polarnej. Otwórz okno <guilabel
|
||
|
|
>Ustaw czas</guilabel
|
||
|
|
> (<keycombo action="simul"
|
||
|
|
>&Ctrl;<keycap
|
||
|
|
>S</keycap
|
||
|
|
></keycombo
|
||
|
|
>) i ustaw czas na rok 8000 (obecnie &kstars; nie może pracować z bardziej odległymi datami, ale ta jest wystarczająca do naszych celów). Ekran jest teraz wyśrodkowany pomiędzy gwiazdozbiorami Łabędzia i Cefeusza. Sprawdź, czy jest to rzeczywiście biegun obracając ekran w prawo i w lewo: niebo obraca się wokół tego punktu. W roku 8000 niebieski biegun północny nie będzie znajdował się w pobliżu Gwiazdy Polarnej. </para>
|
||
|
|
</tip>
|
||
|
|
</sect1>
|