<!DOCTYPE book PUBLIC "-//KDE//DTD DocBook XML V4.2-Based Variant V1.1//EN" "dtd/kdex.dtd" [
<!ENTITY kappname "<replaceable
>KApp</replaceable
>">
<!ENTITY % addindex "INCLUDE">
<!ENTITY % imageobjectco.module "INCLUDE">
<!ENTITY getting-help SYSTEM "getting-help.docbook">
<!ENTITY programs-controlling SYSTEM "programs-controlling.docbook">
<!ENTITY troubleshooting-no-open SYSTEM "troubleshooting-no-open.docbook">
<!ENTITY troubleshooting-network-x SYSTEM "troubleshooting-network-x.docbook">
<!ENTITY windows-how-to SYSTEM "windows-how-to.docbook">
<!ENTITY the-filemanager SYSTEM "the-filemanager.docbook">
<!ENTITY panel-and-desktop SYSTEM "panel-and-desktop.docbook">
<!ENTITY programs-and-documents SYSTEM "programs-and-documents.docbook">
<!ENTITY control-center SYSTEM "control-center.docbook">
<!ENTITY customizing-desktop SYSTEM "customizing-desktop.docbook">
<!ENTITY base-kde-applications SYSTEM "base-kde-applications.docbook">
<!ENTITY removable-disks SYSTEM "removable-disks.docbook">
<!ENTITY burning-cds SYSTEM "burning-cds.docbook">
<!ENTITY playing-music SYSTEM "playing-music.docbook">
<!ENTITY playing-audiocds SYSTEM "playing-audiocds.docbook">
<!ENTITY playing-movies SYSTEM "playing-movies.docbook">
<!ENTITY your-kde-account SYSTEM "your-kde-account.docbook">
<!ENTITY kde-as-root SYSTEM "kde-as-root.docbook">
<!ENTITY switching-sessions SYSTEM "switching-sessions.docbook">
<!ENTITY file-sharing SYSTEM "file-sharing.docbook">
<!ENTITY networking-with-windows SYSTEM "networking-with-windows.docbook">
<!ENTITY shared-sessions SYSTEM "shared-sessions.docbook">
<!ENTITY printer-setup SYSTEM "printer-setup.docbook">
<!ENTITY printing-from-apps SYSTEM "printing-from-apps.docbook">
<!ENTITY pdf-files SYSTEM "pdf-files.docbook">
<!ENTITY font-installation SYSTEM "font-installation.docbook">
<!ENTITY creating-graphics SYSTEM "creating-graphics.docbook">
<!ENTITY screen-captures SYSTEM "screen-captures.docbook">
<!ENTITY konsole-intro SYSTEM "konsole-intro.docbook">
<!ENTITY kde-edutainment SYSTEM "kde-edutainment.docbook">
<!ENTITY accessibility SYSTEM "accessibility.docbook">
<!ENTITY under-the-hood SYSTEM "under-the-hood.docbook">
<!ENTITY net-connection-setup SYSTEM "net-connection-setup.docbook">
<!ENTITY email SYSTEM "email.docbook">
<!ENTITY internet-shortcuts SYSTEM "internet-shortcuts.docbook">
<!ENTITY browser-fine-tuning SYSTEM "browser-fine-tuning.docbook">
<!ENTITY usenet SYSTEM "usenet.docbook">
<!ENTITY messaging-intro SYSTEM "messaging-intro.docbook">
<!ENTITY kde-office SYSTEM "kde-office.docbook">
<!ENTITY kde-for-admins SYSTEM "kde-for-admins.docbook">
<!ENTITY migrator-dictionary SYSTEM "migrator-dictionary.docbook">
<!ENTITY glossary SYSTEM "glossary.docbook">
<!ENTITY standard-menu-entries SYSTEM "standard-menu-entries.docbook">
<!ENTITY where-next SYSTEM "where-next.docbook">
<!ENTITY credits-and-license SYSTEM "credits-and-license.docbook">
<!ENTITY groupware-with-kontact SYSTEM "groupware-kontact.docbook">
<!ENTITY extragear-applications SYSTEM "extragear-applications.docbook">
<!ENTITY migrator-applications SYSTEM "migrator-applications.docbook">
<!ENTITY % Dutch "INCLUDE">
]>
<book lang="&language;">
<bookinfo>
<title
>De &kde;-gebruikersgids</title>
<authorgroup>
<corpauthor
>Het KDE-Documentatieteam </corpauthor>
&Jaap.Woldringh;&Rinse.Devries;&Natalie.Koning;
</authorgroup>
<copyright>
<year
>2004</year
><year
>2005</year>
<holder
>Het KDE-documentatieteam</holder>
</copyright>
<legalnotice
>&FDLNotice;</legalnotice>
<date
>2004-06-16</date>
<releaseinfo
>0.0.1</releaseinfo>
<abstract>
<para
>Een algemene gebruikersgids voor &kde; </para>
<para
>Rapporteer eventuele fouten in dit document op <email
>kde-doc-english@kde.org</email
>. </para>
</abstract>
<keywordset>
<keyword
>KDE</keyword>
<keyword
>desktop</keyword>
<keyword
>handboek</keyword>
<keyword
>handleiding</keyword>
</keywordset>
</bookinfo>
<part id="introduction">
<title
>Inleiding</title>
<chapter id="welcome">
<title
>Welkom bij de &kde;-gebruikersgids</title>
<para
>Het doel van de gebruikersgids is om een overzicht van de volledige &kde;-ervaring aan te bieden. We gaan er van uit dat u een standaard, werkende installatie van een complete &kde; desktop environment hebt, vergezeld van de aanvullende pakketten. Dit boek dient uw eerste referentiepunt te zijn voor elke eenvoudige vraag over een &kde;-instelling of om uit te vinden hoe u een algemene taak kunt uitvoeren.</para>
<sect1 id="what-the-ug-is">
<title
>Het doel van dit boek</title>
<para
>De eerste plaats om te kijken en een verzamelplaats voor alle vragen die u hebt met betrekking tot uw &kde;-ervaring.</para>
<para
>Een snelstartgids tot veelvoorkomende taken. In de meeste gevallen hoeft u niet de details te weten van hoe u elke optie moet instellen om uw werk gedaan te krijgen. U zult stap-voor-stap-gidsen vinden die van toepassing zijn op de meestvoorkomende situaties, samen met verwijzingen naar bronnen voor verdere informatie, in het geval dat u problemen tegenkomt.</para>
<para
>Er zijn ook enkele tips en trucs die u de meest bruikbare en indrukwekkende functies van &kde; laten zien, en manieren om tijd en werk te besparen.</para>
</sect1>
<sect1 id="what-the-ug-is-not">
<title
>Wat dit boek niet is</title>
<para
>De gebruikersgids is niet bedoeld als vervanging van de handleidingen van de programma's zelf. Voor specifieke programma-instellingen en -problemen die niet in dit boek worden behandeld verwijzen we u dan ook naar deze handboeken. Als het antwoord buiten het bereik van dit boek ligt, dan vertellen we u precies waar u meer hulp kunt vinden.</para>
<para
>De kans bestaat dat u ook een variëteit van programma's van derden gebruikt. Sommige van deze programma's worden in deze gids genoemd, maar we behandelen in principe alleen de programma's die als onderdeel van de &kde;-uitgave zijn aangeleverd. Dit betekent niet dat deze programma's minder waard zijn. Sterker nog, veel van deze programma's zijn uitstekend.</para>
<para
>De gebruikersgids is niet gebonden aan een distributie, en behandelt de standaard &kde;-installatie. Uw installatie kan door de distributeur zijn aangepast, of door uzelf. Onze adviezen zijn daarom generiek. Het is mogelijk dat u de paden dient bij te stellen om de bestanden die in deze gids worden behandeld te kunnen vinden.</para>
</sect1>
<sect1 id="typographic-conventions">
<title
>Conventies die in dit boek gebruikt worden</title>
<para
>We gebruiken de volgende opmaakconventies om duidelijk te maken waar we naar verwijzen: <informaltable
> <tgroup cols="3">
<thead>
<row>
<entry
>Type tekst</entry>
<entry
>Stijl</entry>
<entry
>Voorbeeld</entry>
</row>
</thead>
<tbody>
<row>
<entry
>Tekst die verschijnt in de &GUI; (op knoppen, &etc;)</entry>
<entry
>Lichtgrijze achtergrond</entry>
<entry
><guilabel
>Instellingen</guilabel
></entry>
</row>
<row>
<entry
>Namen van toetsen</entry>
<entry
>Vetgedrukt</entry>
<entry
>&Ctrl;</entry>
</row>
<row>
<entry
>Menuopties</entry>
<entry
><quote
>Menunaam</quote
>-> <quote
>Menuoptie</quote
></entry>
<entry
><menuchoice
><guimenu
>Bestand</guimenu
> <guimenuitem
>Afsluiten</guimenuitem
> </menuchoice
></entry>
</row>
<row>
<entry
>Toetsencombinaties (simultaan ingedrukt)</entry>
<entry
><quote
>Modificatietoets</quote
>+<quote
>actietoets</quote
></entry>
<entry
><keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>Q</keycap
> </keycombo
></entry>
</row>
<row>
<entry
>Tekst die u dient in te typen</entry>
<entry
>Vetgedrukt, lettertekens met vaste breedte</entry>
<entry
><userinput
>ls -al kde/</userinput
></entry>
</row>
<row>
<entry
>Tekst die u dient te vervangen, afhankelijk van de situatie</entry>
<entry
>Cursief groen lettertype</entry>
<entry
><replaceable
>gebruiker</replaceable
></entry>
</row>
</tbody>
</tgroup>
</informaltable>
</para>
</sect1>
<sect1 id="system-locations">
<title
>Systeemlocaties</title>
<para
>U dient de volgende systeemlocaties te kennen: <variablelist>
<varlistentry>
<term
>&kde;-prefix</term>
<listitem
><para
>&kde; installeert zichzelf in zijn eigen mappenstructuur. Deze mappenstructuur kunt u vinden door het commando <userinput
><command
>kde-config</command
> <option
>--prefix</option
></userinput
> te typen. Naar deze map wordt verwezen door de omgevingsvariabelen $<envar
> verwijst naar de map waarin &kde; de instellingen voor de gebruiker kan vinden. Indien deze niet ingesteld is, gebruikt &kde; de standaardwaarden in <filename class="directory"
>~/.kde</filename
>.</para>
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>
</para>
</sect1>
<sect1 id="overview">
<title
>Overzicht, of <quote
>waar te zoeken in de gebruikersgids</quote
></title>
<para
>Hier is een overzicht van de gebruikersgids:</para>
<para
><xref linkend="desktop"/> bevat een inleiding tot het basisgebruik van &kde;, zoals <xref linkend="windows-how-to-work"/>, en de hulpmiddelen die u zult gebruiken in alle &kde;-toepassingen, zoals <xref linkend="programs-save-open"/>. Als u &kde; voor het eerste gebruikt, of nog nooit eerder een computer hebt gebruikt, dan vindt u deze sectie waarschijnlijk behulpzaam.</para>
<para
><xref linkend="components"/> legt enkele belangrijke componenten van een &kde;-installatie uit en hoe ze in elkaar passen: &kde;'s multimedia- en netwerkcapaciteiten zijn vrij uitgebreid en worden hier niet volledig behandeld. Maar u kunt van beide proeven in dit gedeelte van de gebruikersgids. Aan het einde van dit onderdeel vindt u een gids om &kde; een klein beetje verder af te stellen, in <xref linkend="tinkering-under-the-hood"/>.</para>
<para
><xref linkend="kde-online"/> bespreekt &kde;'s verzameling internetprogramma. &kde; bevat een krachtige webbrowser, &konqueror; een uitgebreid e-mailprogramma, &kmail; een nieuwslezer, &knode; en nog veel meer programma's die uw internetervaring eenvoudiger en productiever maken. Dit onderdeel van de gebruikersgids bevat informatie over het instellen van deze toepassingen.</para>
<para
><xref linkend="kde-for-administrators"/> is een referentiegids tot sommige &kde;-functies die handig zijn voor systeembeheerders voor het instellen van systemen met meerdere gebruikers. Dit onderdeel bevat ook informatie voor gewone gebruikers: waar configuratiebestanden worden opgeslagen, welke omgevingsvariabelen effect hebben op &kde;, etc. het KIOSK-framework is het &kde;-systeem dat het voor systeembeheerders mogelijk maakt om te beperken wat gebruikers in &kde; kunnen doen. Het is potentieel bruikbaar in veel situaties, maar in het bijzonder bij het draaien van kios-computers die één functie uitvoeren, zoals een webbrowser. Vandaar de naam KIOSK.</para>
</sect1>
</chapter>
</part>
<part id="desktop">
<title
>Het bureaublad</title>
<chapter id="basics">
<title
>De basis</title>
<para
>Het <quote
>bureaublad</quote
><indexterm
><primary
>Bureaublad</primary
></indexterm
> is gewoon de naam van de schermindeling die u ziet als u &kde; hebt opgestart. Het ziet er ongeveer als volgt uit (op uw systeem kan het er iets anders uitzien, maar de hoofdfuncties zijn hetzelfde):</para>
<screenshot>
<mediaobject>
<imageobject>
<imagedata fileref="desktop.png" format="PNG"/>
</imageobject>
<textobject
><phrase
>Een standaardindeling van het bureaublad</phrase>
</textobject>
</mediaobject>
</screenshot>
<para
>Laten we eens naar de meest belangrijke onderdelen kijken: <itemizedlist>
<listitem
><para
>Het grootste deel van het scherm wordt ingenomen door de achtergrond<indexterm
><primary
>Achtergrond</primary
></indexterm
>. Op dit moment wordt de achtergrond ingetekend door een afbeelding. Deze afbeelding wordt ook wel <quote
>behang</quote
><indexterm
><primary
>Behang</primary
></indexterm
> of bureaubladachtergrond genoemd. U kunt deze achtergrond aanpassen naar uw eigen smaak.</para>
</listitem>
<listitem
><para
>In de linker bovenhoek ziet u twee pictogrammen: <guiicon
>Prullenbak</guiicon
> en <guiicon
>Persoonlijke map</guiicon
>. Het klikken op deze pictogrammen opent respectievelijk uw <filename
>prullenbak</filename
> en uw <filename
>persoonlijke map</filename
>. U kunt zelf meer pictogrammen toevoegen, zodat u vanaf uw bureaublad met één muisklik toegang hebt tot uw favoriete programma's, mappen of verwijderbare schijven.</para>
</listitem>
<listitem
><para
>Onderaan ziet u het &kde;-paneel<indexterm
><primary
>Paneel</primary
></indexterm
>, ook wel bekend als <quote
>&kicker;</quote
>. Het paneel is het centrale punt van &kde;. Het bevat het &kmenu;, van waaruit u &kde;-toepassingen kunt starten, het toont alle programma's die op dat moment draaien, de huidige tijd en nog veel meer. Kijk bij <xref linkend="panel-and-desktop"/> voor meer informatie over het &kde;-paneel.</para>
</listitem>
</itemizedlist
></para>
<!-- Put this somewhere else
At the far left is the &kmenu;
button. Clicking on this button will open the main &kde; menu, which
has links to all the installed &kde; applications, and some useful
commands, like <guilabel
>Find Files</guilabel
> and <guilabel
>Log
Out</guilabel
>. You can start an application by finding it in the
&kmenu; and clicking on its name. Like the other things on the
desktop, the &kmenu; can be changed to fit your needs.</para>
</listitem>
-->
<!-- Put this in the Panel section
<listitem
><para
>Next to the &kmenu; button are icons which will
start some commonly-used &kde; applications. icons are similar
to the ones on the desktop background, but you can only put links to
programs here (and not links to removable media, like CDs).</para>
>Er zijn twee manieren waarop u zich bij &kde; kunt aanmelden: grafisch of vanaf de commandoregel. We bekijken beiden even vluchtig:</para>
<sect2 id="logging-in-graphically">
<title
>Grafisch aanmelden</title>
<indexterm
><primary
>aanmelden</primary
></indexterm>
<indexterm
><primary
>&kdm;</primary
></indexterm>
<para
>Als u na het opstarten van uw computer een scherm ziet dat lijkt op de afbeelding hieronder, kunt u zich grafisch aanmelden. Typ uw gebruikersnaam in het tekstvak <guilabel
>Gebruikersnaam</guilabel
> (of <guilabel
>Login</guilabel
> als het aanmeldscherm in het Engels is) en uw wachtwoord in het tekstvak <guilabel
>Wachtwoord</guilabel
> (<guilabel
>Password</guilabel
>). Uw wachtwoord zal niet worden getoond tijdens het intypen ervan. Afhankelijk van de gekozen instellingen zullen er sterretjes (asterisken) worden getoond, of u ziet geen enkele reactie tijdens het invoeren van het wachtwoord. Als u uw gebruikersnaam en wachtwoord hebt ingevoerd, klikt u op de knop <guibutton
>Ga!</guibutton
> (<guibutton
>Go!</guibutton
>). &kde; start vervolgens op. Het opstartscherm van &kde; verschijnt en geeft informatie over de voortgang van de &kde;-start. Als het scherm klaar is, is &kde; gereed voor gebruik.</para>
> in uw persoonlijke map (als het bestand niet bestaat kunt u het aanmaken), sla het bestand op en voer dan het commando <command
>startx</command
> uit. &kde; start dan op dezelfde manier op zoals hierboven beschreven bij het grafisch aanmelden.</para>
</sect2>
<sect2 id="logging-out">
<title
>Afmelden</title>
<indexterm
><primary
>afmelden</primary
></indexterm>
<para
>Als u klaar bent met het gebruiken van &kde;, wilt u zich waarschijnlijk afmelden tot de volgende keer. De eenvoudigste manier om dat te doen is door op het &kmenu; onderin uw scherm te klikken en de optie <guimenuitem
>Afmelden</guimenuitem
> te kiezen. Er wordt dan een dialoogvenster geopend met de tekst <guilabel
>Sessie voor <replaceable
>gebruiker</replaceable
> beëindigen</guilabel
>. Om het afmelden te bevestigen klikt u op de knop <guibutton
>Afmelden</guibutton
> in dit venster. Mocht u van gedachten zijn veranderd en door te willen gaan met het gebruiken van &kde;, klik dan op de knop <guibutton
>Annuleren</guibutton
>.</para>
<itemizedlist>
<title
>Aanverwante informatie</title>
<listitem
><para
>Het handboek van &kdm; bevat informatie over het opzetten en gebruiken van de grafische displaymanager van &kde;. U kunt het lezen in KDE's documentatiecentrum of door het commando <userinput
>Wat basisinformatie om gebruikers aan te moedigen om bij te dragen aan &kde;. Informatie over wat er zoal beschikbaar is, en hoe men kan aanvangen.</para>
